This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Thai languages
+66 2 448 9111
วันพฤหัสบดี, 03 กันยายน 2563 10:46

ทำนายการกระจายตัวของสารเคมีกรณีเกิดการรั่วไหลโดยใช้โปรแกรม ALOHA

การรั่วไหลของสารเคมีจากท่อหรือถังเก็บที่มีความดันสูง สามารถประเมินการปลดปล่อยสารพิษและการแพร่กระจายจากแบบจำลอง ซึ่งสามารถสังเกตได้จากปัจจัยพื้นฐาน 3 ขั้นตอน ดังนี้

  1. การระบุเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

  2. การพัฒนาแบบจำลองเพื่ออธิบายลักษณะและอัตราการปลดปล่อยสารอันตราย

  3. การประมาณค่าความเข้มข้นของสารอันตรายจากทิศทางลม เพื่อประเมินผลกระทบลักษณะที่เป็นอันตราย ได้แก่ การลุกติดไฟ ความเป็นพิษ และการเกิดปฏิกิริยา เป็นต้น

 

 

          โปรแกรม Areal Location of Hazardous Atmosphere (ALOHA) เป็นโปรแกรมการคำนวณการแพร่กระจายของสารเคมีที่รั่วไหลในอากาศ โดยสามารถประเมินอันตราย ได้แก่ ความเป็นพิษ ความไวไฟ รังสีความร้อน และการระเบิด เป็นต้น

โปรแกรม ALOHA สามารถสร้างแบบจำลองการรั่วไหลและการระเบิดจากสารเคมี ดังนี้

  1. Jet Fire เป็นไฟที่เกิดจากการรั่วไหลของสารเคมีอย่างต่อเนื่อง แล้วเกิดติดไฟทันทีทันใด และเกิดไฟไหม้เป็นลำพุ่งออกไป

  2. Pool Fire เป็นไฟที่เกิดจากถังเก็บกักหรือสารติดไฟรั่วไหลแล้วแผ่กระจายไปตามพื้น ลักษณะของไฟจะแผ่เป็นวงกว้าง ขึ้นอยู่กับขนาดของพื้นที่หน้าตัดของผิวสารติดไฟ

  3. Boiling Liquid Expanding Vapor Explosions (BLEVE) เป็นเหตุการณ์ที่เกิดจากการรั่วไหลของสารเคมีหรือวัตถุไวไฟ และรั่วไหลออกมาในปริมาณมาก ซึ่งจะเกิดขึ้นกับการรั่วไหลของของเหลวที่อยู่ในถังกักเก็บภายใต้แรงดัน

  4. Fire Ball การเกิดเหตุการณ์ไฟไหม้เป็นลูกไฟที่วิ่งไปในอากาศ เกิดขึ้นจากถังกักเก็บของเหลวไวไฟภายใต้ความดันแตก เนื่องจากได้รับความร้อน มักเกิดขึ้นพร้อมกับการระเบิดแบบ BLEVE

  5. Vapor Cloud Explosions (VCE) เกิดจากสารเคมีรั่วไหลและแพร่กระจายในบรรยากาศเป็นลักษณะกลุ่มก๊าซความเข้มข้นสูง และเกิดการลุกติดไฟทำให้เกิดการระเบิด ก่อให้เกิดอันตรายและมีผลในการทำลายล้างสูง

  6. Flash Fire เกิดจากสารเคมีรั่วไหลออกสู่บรรยากาศกลายเป็น Vapor Cloud ทำให้เกิดการติดไฟขึ้นภายหลัง แต่ไม่ทำให้เกิดการระเบิด

 

การบันทึกข้อมูลลงในโปรแกรม ALOHA

1. สถานที่เกิดเหตุ : กำหนดชื่อเมือง ที่ตั้งภูมิศาสตร์ ความสูงจากระดับน้ำทะเล (Elevation) ค่า Latitude และ Longitude

  

2. ชนิดของสารเคมี : เลือกสารเคมีที่ต้องการศึกษา และระบุความเข้มข้น 100% หรือความเข้มข้นที่ต้องการศึกษา

 

3.  สภาพภูมิอากาศโดยรอบ : ระบุความเร็วลม ความขรุขระของพื้นดิน การปกคลุมของเมฆ อุณหภูมิของอากาศ และความชื้น

  

4. ลักษณะแหล่งกำเนิด

          - Direct: การกระจายโดยตรง และทราบปริมาณของสารที่กำลังกระจายอย่างแน่ชัด

          - Puddle: การกระจายของสารเคมีแบบไหลนองกับพื้น

          - Tank: การกระจายจากถัง ไม่ว่าแบบทรงกระบอก หรือแบบทรงกลม

          - Pipe: การรั่วออกจากท่อ ไม่ว่าท่อนั้นจะออกจากถังหรือเป็นท่อตัน

 

 

การแสดงผล

  • รูปแบบ Footprint การแพร่กระจาย แบ่งเป็น 3 ระดับ ในแต่ละระดับจะแสดงขอบเขตของความเข้มข้นที่แตกต่างกัน ซึ่งระยะทางจากแหล่งกำเนิดจะมีอันตรายต่างกัน

  • กราฟแสดงความเข้มข้นของสารเคมีในบรรยากาศ ณ จุดใดจุดหนึ่ง

  • แสดงอัตราการรั่วไหลของสารเคมีตามระยะเวลาที่ผ่านไป

 

 

ประโยชน์ของโปรแกรม ALOHA

  • สามารถประเมินผลกระทบเมื่อเกิดเหตุสารเคมีรั่วไหล โดยนำสภาพแวดล้อมในเหตุการณ์มาคำนวณระยะทางที่จะได้รับผลกระทบ เพื่อวางแผนการช่วยเหลือ

  • การสร้างสถานการณ์หรือประเมินจุดเสี่ยง เพื่อวางแผนรองรับเหตุการณ์ฉุกเฉินล่วงหน้า

 

เอกสารอ้างอิง

  • วันวิสาข์ เสาศิริ, การประเมินการแพร่กระจายและการระเบิดของก๊าซปิโตรเลียมเหลว จากการรั่วไหลของสถานีบริการก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ในกรุงเทพมหานคร ด้วยโปรแกรม ALOHA, 2559.

  • การใช้ Aloha, http://www.spko.moph.go.th/wp-content/uploads/2017/03/AlohaThai.pdf.

  • Patel P. and Sohani N., Hazard Evaluation Using Aloha Tool in Storage Area of an Oil Refinery, International Journal of Research in Engineering and Technology, 2015, Volume 04, Page 203-209.

 

เข้าชม 21984 ครั้ง แก้ไขล่าสุด วันพฤหัสบดี, 03 กันยายน 2563 14:20