งานความปลอดภัยฯ เกี่ยวกับงานก่อสร้างต่อเติมอาคารสถานประกอบกิจการ สำหรับองค์กรที่ประกอบการธุรกิจให้บริการต้องเตรียมพร้อมอย่างไร
การบริหารงานด้านความปลอดภัยไม่เพียงแต่มุ่งเน้นการดูแลพนักงานทุกคนภายในสถานประกอบกิจการของตนเอง ยังครอบคลุมผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ไม่ว่าจะเป็นผู้รับเหมา พนักงานรับจ้างช่วงที่เข้ามาปฏิบัติงานภายในองค์กร พนักงานมารับ-ส่งสินค้า และผู้มาติดต่อ รวมถึงชุมชนโดยรอบ ดังนั้น องค์กรที่ประกอบการธุรกิจให้บริการและมีการมอบหมายพนักงานเข้าไปปฏิบัติในพื้นที่ของสถานประกอบการ ควรมีระบบการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานของตนเองเป็นเบื้องต้น โดยมีแนวทางการปฏิบัติงานสอดคล้องกับระบบการจัดการด้านความปลอดภัยฯ ของสถานประกอบกิจการที่เข้าไปปฏิบัติงาน โดยมีมาตรการปฏิบัติงานที่ถูกต้องและปลอดภัย นำไปสู่การป้องกันการเกิดอุบัติเหตุและทรัพย์สินเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้
เรามักจะพบว่า งานก่อสร้างต่อเติมอาคาร มีอุบัติเหตุและการบาดเจ็บจากการทำงานจำนวนมากและความรุนแรงค่อนข้างสูง เมื่อเทียบกับงานให้บริการประเภทอื่น อาจเป็นเพราะความหลากหลายของงานมีการปรับเปลี่ยนโยกย้ายงานค่อนข้างบ่อย ขาดระเบียบ วินัยด้านความปลอดภัยในการทำงาน และมีการทำงานร่วมกันของหลายหน่วยงาน รวมทั้งพนักงานก็มีทั้งแรงงานมีฝีมือและไร้ฝีมือ อาจมาจากหลากหลายประเทศ หลายภาษา ไม่ว่าจะเป็นแรงงานไทย แรงงานพม่า แรงงานกัมพูชา แรงงานลาว เป็นต้น ทำให้การสื่อสารอาจไม่ทั่วถึง และเกิดปัญหาเรื่องความปลอดภัยได้ หากผู้บริหารโครงการไม่รอบคอบมากพอ ดังนั้น ผู้ประกอบการจะต้องคำนึงถึง การชี้บ่งอันตรายและประเมินความเสี่ยงที่สอดคล้องกับลักษณะงานก่อสร้างต่อเติมอาคารนั้นๆ การกำหนดมาตรการด้านความปลอดภัยที่สอดคล้องกับข้อกำหนดของกฏหมาย กฏระเบียบด้านความปลอดภัยของ สถานประกอบกิจการที่เป็นเจ้าของอาคาร เพื่อลดความเสี่ยงและอันตรายจากการทำงาน ทั้งนี้ ต้องมีการดำเนินงานบริหารด้านความปลอดภัยฯ ที่เป็นระบบ รวมถึงมาตรการป้องกันหรือข้อปฏิบัติที่ชัดเจนในเรื่องความปลอดภัย นอกจากสร้างความปลอดภัยในทรัพย์สินและพนักงานของท่านแล้ว ยังเป็นการสร้างความมั่นใจให้กับลูกค้าที่จ้างงานดังกล่าวฯ
ระบบการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ต้องประกอบด้วย
(1) นโยบายด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อแสดงความมุ่งมั่นของผู้บริหารระดับสูงขององค์กรในการบริหารงานความปลอดภัยฯ
(2) การจัดการองค์กรด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อสนับสนุนการดำเนินงานของทุกภาคส่วนขององค์กร และการมอบหมาย/เตรียมพร้อมบุคคลากรที่มีความรู้ ทักษะในการขับเคลื่อนงานความปลอดภัย
(3) แผนงานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน และการนำไปปฏิบัติ เพื่อค้นหา ประเมินและวิเคราะห์ความเสี่ยงของงาน กิจกรรม พร้อมกำหนดแนวทางและควบคุมปฏิบัติงานให้เกิดความปลอดภัย
(4) การประเมินผลและการทบทวนระบบการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อติดตาม ตรวจสอบการดำเนินงานในส่วนต่างๆ ให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ และแนวทางปฏิบัติที่ถูกต้องและปลอดภัย
(5) การปรับปรุงและการพัฒนาระบบการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อแก้ไข ปรับปรุงการระบบจัดการให้เกิดความต่อเนื่องและยั่งยืน
ในหัวข้อแผนงานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน และการนำไปปฏิบัตินั้น จะมีความแตกต่างในอันตราย และความเสี่ยงในลักษณะงาน กิจกรรมที่ทำ ซึ่งต้องมีความชัดเจนถึงการปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยที่เป็นเฉพาะงาน และต้องสอดรับกับมาตรการความปลอดภัยฯ ของสถานประกอบกิจการ โดยเริ่มจากการหารือร่วมกันระหว่างบุคลากรด้านความปลอดภัยทั้งสองหน่วย ในการกำหนดเป็นมาตรฐานการปฏิบัติงาน และบันทึกที่เกี่ยวข้องในแนวทางเดียวกัน ไม่ว่าการรายงานการชี้บ่งอันตราย และประเมิน/ควบคุมความเสี่ยง แนวปฏิบัติการขออนุญาตการทำงานที่มีความเสี่ยง เช่น งานอับอากาศ งานประกายไฟ งานขุดเจาะ งานที่สูง เป็นต้น แนวปฏิบัติงานการควบคุมผู้รับเหมาและผู้รับเหมาช่วง แนวปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยในการทำงานกับเครื่องจักร เช่น ปั่นจั่น รถตัก รถขุด กระเช้าไฟฟ้า เป็นต้น
นอกจากนี้ องค์กรควรจัดทำข้อควรปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยเกี่ยวกับงานก่อสร้างต่อเติมอาคารเบื้องต้น โดย
- จัดอบรมให้ความรู้และทักษะการปฏิบัติงาน รวมทั้งกฏระเบียบความปลอภัยที่เหมาะสมกับงาน และกิจกรรมที่ทำ
- พัฒนาศักยภาพความปลอดภัยแก่พนักงานองค์กร ด้วยการสร้างค่านิยมร่วมด้านความปลอดภัยของพนักงานทุกระดับ (Safety Shared Value by M D C) ประกอบด้วย
• สติรู้ตัว โดยตระหนักถึงความปลอดภัย ไม่ว่าการชี้บ่งอันตราย การวิเคราะห์ความเสี่ยงงานในงาน รวมถึงการปฏิบัติงานด้วยความปลอดภัย
• วินัยเข็มงวด โดยปฏิบัติตนตามกฎระเบียบและข้อบังคับเพื่อความปลอดภัยให้ชัดเจน และอาจกำหนดบทลงโทษกรณีฝ่าฝืนด้วย
• เอื้ออาทร ใส่ใจ โดยปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัย สร้างการมีส่วมร่วมของพนักงาน ทั้งนี้เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุและเจ็บป่วยจากการทำงานต่อตนเองและเพื่อนร่วมงาน
- กำหนดขอบข่ายของพื้นที่ปฏิบัติ เช่น รั้ว/แผ่นกั้นบริเวณปฏิบัติงาน บริเวณที่ใช้เครื่องจักรขนเคลื่อนย้ายวัสดุ บริเวณจัดเก็บวัสดุ/อุปกรณ์และสารเคมี เส้นทางเดิน การจัดแสงสว่าง เป็นต้น
- ดูแลตรวจสอบเครื่องมือก่อนใช้งาน และควบคุมให้มีการใช้งานอย่างถูกต้องกับประเภทงาน และบำรุงรักษาเครื่องมือ พร้อมจัดเก็บไว้ในที่กำหนดไว้ หากเครื่องมือที่มีความคม ควรจัดเก็บในพื้นที่ที่ปลอดภัย หรือกล่องอุปกรณ์ก่อนนำออกมาใช้
- ติดป้ายสัญลักษณ์ความปลอดภัย ไม่ว่าป้ายเตือนอันตราย ป้ายห้าม ป้ายข้อควรปฏิบัติในบริเวณต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โครงการก่อสร้างขนาดใหญ่มากและมีแรงงานจำนวนมาก ต้องสื่อสารให้พนักงาน ทุกคนทราบและถือแนวปฏิบัติเดียวกัน
- ดูแลการแต่งตัว ให้ผู้ปฏิบัติงานจะต้องสวมชุดที่ปกป้องร่างกาย กางเกงขายาว เสื้อแขนยาว และไม่สวมรองเท้าแตะ ในพื้นที่ปฏิบัติงาน
- ดูแลการสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล ที่เหมาะสมกับประเภทงาน โดยเฉพาะ หมวกนิรภัยต้องสวมตลอดเวลาที่อยู่ในพื้นที่ปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันอันตรายจากสิ่งของหรือวัสดุที่อาจตกหล่นลงมาได้
- จัดเตรียมอุปกรณ์แจ้งเหตุฉุกเฉินและเพลิงไหม้ ชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อช่วยเหลือกรณีมีผู้ได้รับบาดเจ็บ กรณีเกิดสถานการณ์ฉุกเฉิน และแจ้งให้ผู้เกี่ยวข้องทราบถึงข้อปฏิบัติโดยทั่วถึง
- จัดให้มีแผนป้องกันและระงับอัคคีภัย รวมทั้งการฝึกซ้อมเป็นระยะๆ
ทั้งนี้ องค์กรที่ประกอบการธุรกิจให้บริการก่อสร้างต่อเติมอาคารมีการบริหารงานตามระบบการจัดการความปลอดภัยฯ นอกจากช่วยลดอุบัติเหตุและการเจ็บป่วยจากการทำงาน ประหยัดงบประมาณ ยังเป็นการสร้างความมั่นใจและภาพลักษณ์ความปลอดภัยของทั้งองค์กรและสถานประกอบกิจการที่จ้างงาน